12 επικίνδυνα ψέματα και η πολύ πικρή αλήθεια... (αναδημοσίευση)

Το παρακάτω είναι αναδημοσίευση από τον Kostas Karvounis. Η αναδημοσίεση γίνεται γιατί το πρωτότυπο απαιτεί σύνδεση στο Facebook.

Ψέμα Πρώτο
Όπου έχει αναλάβει το ΔΝΤ βύθισε την οικονομία στην ύφεση.
Το ΔΝΤ από τις 20 χώρες που έχει χρηματοδοτήσει οι 13 αναπτύχθηκαν και οι 2 τώρα βρίσκονται στους G20 (Τουρκία, Βραζιλία). Ο άλλες 7 απλά δεν εφάρμοσαν το σταθεροποιητικό πρόγραμμα (βλέπε Ελλάδα). Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι της Αγγλίας το 1979 που μπήκε  στο ΔΝΤ και εφαρμόζοντας πολιτικές απελευθέρωσης της αγοράς, γνώρισε την μεγαλύτερη ανάπτυξη της ιστορίας της.

Ψέμα Δεύτερο
Θα μπορούσαμε να χρηματοδοτηθούμε από την Ρωσία.
Όχι μόνο δεν επιβεβαιώθηκε ποτέ αυτό, αλλά πρέπει να γνωρίζουμε ότι η Ρωσία είναι από τα μέλη του ΔΝΤ που έφερε αντίρρηση για το ύψος της βοήθειας προς την Ελλάδα σαν μη συμφέρουσα επένδυση.  Η περίπτωση της Λευκορωσίας είναι χαρακτηριστική, ενώ βγήκε από τις αγκάλες του ΔΝΤ, στράφηκε σε δανεισμό στη Ρωσία, η οποία της δάνεισε λιγότερα με μεγαλύτερο επιτόκιο και με επαχθέστερους όρους όπως το ξεπούλημα όλων των υποδομών τους σ΄ αυτήν. Δείγμα των προθέσεων της είναι ότι αρνείται να πουλήσει πετρέλαιο επί πιστώσει στα ελληνικά Διυλιστήρια, δηλ. σε κερδοφόρες και φερέγγυες επιχειρήσεις. Και για να δείξουμε το ανεδαφικό του παραπάνω ισχυρισμού, η Ρωσία θα μπορούσε να αγοράσει ελληνικά ομόλογα από την ελεύθερη αγορά, απλά δεν το ΄κανε.

Ψέμα Τρίτο
Θα μπορούσαμε να χρηματοδοτηθούμε από την Κίνα.


Αυτό είναι το δεύτερο σκέλος της πλάνης ότι αρνηθήκαμε να αναλάβει το χρέος μας η Κίνα και οι προδότες πολιτικοί μας, μας έριξαν στην μέγγενη του ΔΝΤ. Η Κίνα όπως και η Ρωσία, όπως είπαμε θα μπορούσαν να αγοράσουν ελληνικά ομόλογα από την ελεύθερη αγορά, χωρίς να υπάρχει διακρατική συμφωνία. Δεν το έκαναν γιατί απλά δεν ρισκάρουν τα λεφτά τους σε μια αναξιόπιστη οικονομία. Πρέπει να γνωρίζουν οι μυθοπλάστες της ελληνικής  πραγματικότητας ότι η Κίνα έχει δικό της οίκο αξιολόγησης, ο οποίος υποβαθμίζει συνεχώς την πιστοληπτική ικανότητα της Ελλάδος. Με λίγα λόγια, όχι δεν θέλει να μας δανείσει, αλλά συμβουλεύει και τους άλλους να μην το κάνουν. Είναι πράγματι αφελείς αυτοί που πιστεύουν, πως η Κίνα θα αναλάμβανε το χρέος μας για να περνούν οι Έλληνες καλά, όταν από τα αποθεματικά της δεν τροφοδοτεί ανάγκες του δικού της λαού;

Ψέμα Τέταρτο
Οι δανειστές μας είναι στυγνοί τοκογλύφοι.
Αυτοί που δανείζουν, μας δανείζουν για να κερδίσουν, αυτό είναι ξεκάθαρο.  Το ύψος του επιτοκίου είναι ανάλογο του ρίσκου που παίρνουν. Ας δούμε λοιπόν τι αναλογία επιτοκίου -ρίσκου υπάρχει. Το επιτόκιο-ρίσκο που θα έβαζαν οι αγορές για να δανείσουν τη χώρα μας (spreads) κυμαίνονταν πάνω από 20%. Δηλ. απαγορευτικό. Το επιτόκιο δανεισμού που έλαβε η Ελλάδα από τον μηχανισμό στήριξης για το πρώτο μνημόνιο ήταν 4-5% και για το δεύτερο μνημόνιο 3,6%, όταν τα επιτόκια στην ελεύθερη αγορά έφταναν το 30%. Ποιος λοιπόν είναι ο στυγνός τοκογλύφος, όταν τα επιτόκια της Ιταλίας και της Ισπανίας κυμαίνονται στο 6-7%;

Ψέμα Πέμπτο 

Η Γερμανία δανείζει την Ελλάδα με σκοπό να ελέγξει την οικονομία της και να αγοράσει τα πάντα έναντι πινακίου φακής.
Στον ισχυρισμό αυτόν θα αντιτάξω το ερώτημα , γιατί η Γερμανία δεν άφησε την Ελλάδα να  χρεοκοπήσει και να αγοράσει τα πάντα φτηνότερα και χωρίς ρίσκο; Γιατί τα δεκάδες δις που εκταμιεύονται από τους κρατικούς προϋπολογισμούς των εταίρων μας και δη της Γερμανίας δεν επενδύονται σε ασφαλέστερα σημεία του πλανήτη (Βαλκάνια, Μεσόγειο) και επενδύονται στην Ελλάδα;

Στον μηχανισμό στήριξης συμμετέχουν όλες οι χώρες της ευρωζώνης. Γιατί αυτή η πολεμική μόνο για τους Γερμανούς και όχι για τους Ολλανδούς, Φιλανδούς, Κύπριους κλπ; Προφανώς όλα εντάσσονται στα συμφέροντα κάθε χώρας και της ευρωζώνης γενικότερα. Κανένας δεν χαρίζει και κανένας δεν θέλει να χάσει. Αλλά η προσπάθεια διάσωσης της χώρας μας ευνοεί πρωτίστως εμάς και κατ΄ επέκταση τους εταίρους μας.

Ψέμα Έκτο
Η Γερμανία δανείζει την Ελλάδα για να στηρίξει τις εξαγωγές της.
Είναι τουλάχιστον αστείο να πιστεύει κάποιος ότι μια αγορά 10εκ κατοίκων μπορεί να στηρίξει την ανάπτυξη μιας χώρας 80εκ. Στο γενικό σύνολο των εξαγωγών της Γερμανίας, η Ελλάδα κατέχει το 0,7%. Δηλ περίπου 6 δισ. το χρόνο όταν το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών είναι 34 δις. Αντίστοιχα η Πορτογαλία εισάγει περίπου 8δις από την Γερμανία και δεν αναλώνεται σε τέτοιες ανόητες κατηγορίες. Στην η Ιρλανδία που εξάγει, αντί να εισάγει, στη Γερμανία 11δις το χρόνο δεν σκέφτηκε κανείς να πει ότι η Γερμανία δεν πρέπει να δανείσει την Ιρλανδία;
Άρα τα προβλήματα κάθε χώρας δεν έχουν να κάνουν με τις εξαγωγές της Γερμανίας στις χώρες αυτές, αλλού είναι τα προβλήματα.

Ψέμα Έβδομο
Η Γερμανία μας δανείζει για να αγοράζουμε εξοπλιστικά προγράμματα από αυτήν.
Η Ελλάδα δαπανά κάθε χρόνο περίπου 2 δις ευρώ για εξοπλισμούς από τους οποίους μόνο το 20% αφορά την Γερμανία δηλ. 400εκ ευρώ το χρόνο. Το ερώτημα είναι, ασχέτως αν οι εξοπλισμοί χρειάζονται η όχι, γιατί δημιουργούνται φαντάσματα και πλασματικοί εχθροί όταν οι εκροές χρημάτων από την Γερμανία στην Ελλάδα είναι πολλαπλάσιες των εισροών. Θα καταγράψω ένα νούμερο από μελέτη της EUROBANK ότι τα χρήματα που έχουν δοθεί στην Ελλάδα μόνο μέσω επιδοτήσεων τα τελευταία 30 χρόνια είναι 203 δις, τα περισσότερα από τα οποία είναι από τις καταβολές των φορολογούμενων γερμανών πολιτών. Οι επιδοτήσεις δεν δόθηκαν στην Ελλάδα από συμπάθεια αλλά από μια διευρυμένη αντίληψη του συμφέροντος των χωρών αυτών στο πλαίσιο της ΕΕ. Το πώς αξιοποιήθηκαν οι πόροι αυτοί από την Ελλάδα είναι ζήτημα μιας άλλης συζήτησης.


Ψέμα Όγδοο
Το μνημόνιο κατέστρεψε τη χώρα.
Η χώρα ήταν κατεστραμμένη πριν το μνημόνιο. Το μνημόνιο ήταν μια διακρατική συμφωνία με όρους δανεισμού. Σε γενικές γραμμές προσανατολιζόταν στη μείωση των δημοσίων δαπανών, στις ιδιωτικοποιήσεις, στην πάταξη της φοροδιαφυγής και στην επιτάχυνση διαρθρωτικών αλλαγών τόσο στο δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα. (μείωση δημοσίων υπαλλήλων, άνοιγμα κλειστών επαγγελμάτων, κλπ). Η κυβέρνηση που διαχειρίσθηκε το μνημόνιο δεν μείωσε δραστικά τις  δημόσιες δαπάνες και τις σπατάλες του κράτους, δεν έκανε ούτε μια ιδιωτικοποίηση, δεν κατάφερε να πατάξει την φοροδιαφυγή, δεν έκλεισε άχρηστους δημόσιους οργανισμούς , δεν άνοιξε τα κλειστά επαγγέλματα, και αντ’ αυτού μείωσε μισθούς και συντάξεις οριζόντια και έβαλε φόρους σε ότι κινείται ή δεν κινείται. Αποτέλεσμα αυτού η ύφεση να παγιωθεί και να χρειαστεί δεύτερο μνημόνιο πιο σκληρό. Το αστείο της υπόθεσης είναι ότι επί δυο χρόνια αυτοί που διαμαρτύρονταν να μην εφαρμοστεί το μνημόνιο, το κατάφεραν στο ακέραιο. Τώρα διαδηλώνουν ότι η εφαρμογή του έφταιγε που καταρρέει η χώρα. Είναι σε σύγχυση ή την επιδίωκαν;

Ψέμα  Ένατο
 Τα λεφτά τα έφαγαν οι πολιτικοί μαζί με τα κρατικοδίαιτα λαμογια.
Σωστό… εν μέρει! Γιατί από τα 100 ευρώ που δαπανά το ελληνικό κράτος το 70% πηγαίνει σε μισθούς και συντάξεις, το 20% σε τοκοχρεολύσια και ένα 10% σε δραστηριότητες δημοσίων επενδύσεων. Σ΄αυτό το 10% κρύβεται η διαπλοκή και το πάρτι με τις μίζες ημετέρων. Αν όμως το αναλύσεις λογιστικά στο σύνολο των δαπανών η διαφθορά δεν ξεπερνά το 1,5% και σε καμιά περίπτωση δεν αντιστοιχεί στο δημόσιο χρέος των 360 δις. Το πρόβλημα είναι ξεκάθαρο ότι δαπανούσαμε κάθε χρόνο 30 δις παραπάνω από αυτό που παράγαμε. Κάθε ευρώ που έμπαινε στη χώρα έβγαινε με την αγορά εισαγόμενων προϊόντων. Αν σήμερα μας χάριζε κάποιος ολόκληρο το χρέος σε 10 χρόνια θα βρισκόμασταν ξανά στο σημείο που βρισκόμαστε σήμερα.

Ψέμα Δέκατο
Το μνημόνιο-2 φέρνει ύφεση και εξασφαλίζει μόνο τους δανειστές μας. 
 Καλύτερα Χρεωκοπία αντί μνημόνιο-2.
Ο.Κ. Όμως η χρεωκοπία κι αυτή εξ ορισμού θα φέρει ύφεση. Άρα τι διαλέγουμε;
Με το μνημόνιο 2 η χώρα μπαίνει σε μακροχρόνια ύφεση μένοντας όμως στην Ευρώπη, στο ευρώ και με πληθωρισμό 2,5%.  Αν όμως χρεοκοπήσει η χώρα βγαίνει από το ευρώ χωρίς ρευστότητα, με αλλαγή νομίσματος και με πληθωρισμό άνω του 20%. Το κρίσιμο ερώτημα είναι σε ποια από τις δυο περιπτώσεις υπάρχουν προοπτικές ανάπτυξης; Το να κατηγορούμε κάτι δεν σημαίνει ότι η άλλη επιλογή είναι καλύτερη.

Ψέμα Ενδέκατο
Να πάμε στην δραχμή και να αναπτυχθούμε μόνοι μας.
 Η προοπτική της δραχμής δεν μας κάνει ανεξάρτητους από τους πιστωτές μας αλλά εξαρτημένους για πολλά χρόνια από την φτώχια. Φαντάζει εφιαλτικό οι καταθέσεις όλων μας να μετατραπούν σε δραχμές που με την ιλιγγιώδη αύξηση του πληθωρισμού θα εκμηδενισθούν, το δημόσιο χρέος θα πολλαπλασιασθεί, τα στεγαστικά δάνεια θα είναι αδύνατον να αποπληρωθούν, η ακρίβεια και η ανεργία, και οι ελλείψεις σε βασικά προϊόντα επιβίωσης, θα πυροδοτήσουν τεράστια κοινωνικά προβλήματα. Για το λόγο αυτό η μόνη λύση είναι η ασπίδα του ευρώ, να μας δώσει την δυνατότητα να έχουμε την απαιτούμενη οικονομική σύγκλιση με τις εύρωστες χώρες της ευρωζώνης


Ψέμα Δωδέκατο 

Το χρέος είναι απεχθές, και να μην το πληρώσουμε.
Απεχθές λέγεται το χρέος που δημιουργείται από απολυταρχικά καθεστώτα, όταν ο εκάστοτε δικτάτορας λαμβάνει δάνειο για δικό του πρόσοδο και δεν φθάνει ποτέ στον λαό. Στην περίπτωση μας όμως είναι πολύ διαφορετικά τα πράγματα, τα δάνεια χορηγήθηκαν για επιδοματική πολιτική, διορισμούς, συντάξεις και κατασπαταλήθηκαν σε διάφορες ορατές δαπάνες του κράτους. Άρα η άποψη του δεν πληρώνω χαρακτηρίζεται από λαϊκίστικη έως δόλια παραπληροφόρηση των πολιτών

Το super market κοντά στο σπίτι της γιαγιάς μου

Τον τελευταίο καιρό γίνεται πολύς λόγος για την έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ και κατά πόσο η χώρα θα ήταν καλύτερα ή χειρότερα με το παραδοσιακό της νόμισμα, την δραχμή. Αρκετοί από μας που ανησυχούμε για το μέλλον, έχουμε “παίξει” σενάρια στο κεφάλι μας για το πως θα ήταν η ζωή μας αν γινόταν αυτό πραγματικότητα. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η δική μου σκέψη με ταξιδεύει στο super market κοντά στο σπίτι της γιαγιάς μου. Κι επειδή το σκέφτομαι πολύ τον τελευταίο καιρό, είπα να μοιραστώ αυτές τις μνήμες μαζί σας.

Τα Χριστούγεννα του 1984, στην τρυφερή ηλικία των 10 ετών, οι γονείς μου με ταξιδέψανε για πρώτη φορά στην Γαλλία, την χώρα καταγωγής της μητέρας μου. Δεν είμαι σίγουρος δηλαδή αν ήταν όντως η πρώτη φορά, αλλά σίγουρα ήταν η πρώτη φορά που ήμουν αρκετά μεγάλος για να θυμάμαι με λεπτομέρειες το ταξίδι. Η εμπειρία εκείνη μου έχει αποτυπωθεί στο μυαλό για πάντα, κυρίως γιατί η Γαλλία ήταν ένα πολύ διαφορετικό μέρος από την Ελλάδα που είχα συνηθίσει μέχρι τότε.

Σε κάθε σπίτι που επισκεφθήκαμε, δίπλα από το τηλέφωνο υπήρχε ένας μικροσκοπικός υπολογιστής. Τον εγκαθιστούσε δωρεάν η γαλλική τηλεφωνική εταιρία και ονομαζόταν minitel. Με αυτό το μηχάνημα μπορούσες να δεις τον καιρό, να κλείσεις εισιτήρια, να παίξεις παιχνίδια και άλλες υπηρεσίες, ορισμένες επί πληρωμή. Αυτό που μου έκανε εντύπωση ήταν πως κάθε σπίτι είχε ένα minitel, όταν πίσω στην Ελλάδα υπολογιστή (πόσο μάλλον modem) είχαν κυριολεκτικά ελάχιστοι. Εκείνες τις εποχές συνήθως περιμέναμε τους θείους μας που ήταν ναυτικοί, να ξεμπαρκάρουν και να μας φέρουν παιχνίδια και άλλα μαγικά μηχανήματα που πουλάγανε (φθηνά) στη Σιγκαπούρη.

Αυτό όμως που θυμάμαι πιο έντονα απ' όλα, ήταν το super market κοντά στο σπίτι της γιαγιάς μου. Είχε ένα άγνωστο για μένα τότε όνομα “Continent” και ήταν πάρα πολύ μεγάλο. Τα ταμεία του απλωνόντουσαν όσο έπιανε το μάτι σου, και μέσα πουλάγανε τα πιο απίστευτα πράγματα: Χαλιά, λάστιχα αυτοκινήτων, ρούχα, πλυντήρια, ηλεκτρονικούς υπολογιστές, τηλεοράσεις και στερεοφωνικά. Στον εξωτερικό χώρο του καταστήματος είχε άλλα περιφερειακά μαγαζιά, κομμωτήριο, εστιατόριο (με ηλεκτρονικά παιχνίδια και φλιπεράκια!) και κατάστημα ψιλικών για τσιγάρα και εφημερίδες. Το παράξενο ήταν πως αυτό το μαγαζί δεν ήταν στο κέντρο του Παρισιού, αλλά σε ένα προάστιο της Lille, σαν να λέμε στην Καλαμαριά, έξω από την Θεσσαλονίκη.

Στην θέα όλων αυτών των πραγμάτων είχα μείνει άφωνος. Το νεαρό μυαλό μου αντιδρούσε σαν να είχα ουσιαστικά ταξιδέψει στο μέλλον. Ήταν η πρώτη φορά που έφυγα από super market τρώγοντας παγωτό τον μήνα Δεκέμβριο. Στην Ελλάδα το 1984 τα super market δεν ήταν καθόλου έτσι. Ήταν σαν πολυώροφα παντοπωλεία, και είχαν κατά βάση καθημερινά είδη σπιτιού: Απορρυπαντικά, χαρτικά, φαγώσιμα, μπύρες, αναψυκτικά και τίποτα άλλο. Κι όλα αυτά στην Αθήνα, όχι σε κανένα χωριό.

Χρόνια αργότερα είδα στην τηλεόραση την ταινία “Moscow on the Hudson” που αποτυπώνει ακριβώς πόσο άναυδος είχα μείνει. Στην ταινία αυτή, ο Robin Williams υποδύεται έναν σοβιετικό μουσικό που αυτομόλησε στις Η.Π.Α. Κάποια στιγμή η γυναίκα του τον στέλνει στο super market να πάρει καφέ. Συνηθισμένος από τις αγορές με δελτίο στη Σοβιετική Ένωση, ο Ρώσος πρόσφυγας αντικρίζει στο super market έναν ολόκληρο διάδρομο με διαφορετικές μάρκες από καφέδες και λιποθυμάει από την συγκίνηση.

Πέρασαν τα χρόνια και όντας μεγαλύτερος πλέον, έμαθα πως ανοίξανε τα Continent στην Ελλάδα στις αρχές τις δεκαετίας του '90 νομίζω. Είχε γίνει ντόρος τότε και πολλή διαφήμιση. Ο κόσμος πήγε κατά συρροή να δει αυτό το καινούριο κατάστημα, γιατί ήταν διαφορετικό από τα άλλα. Όταν η κουβέντα τότε έφερνε τυχαία στο Continent, εγώ απλά χαμογελούσα με ύφος μιας και είχα την τύχη να πάω στο κατάστημα αυτό σχεδόν 10 χρόνια νωρίτερα. Δεν είχε βέβαια καμία σημασία αυτό, πέραν του ότι κάτι που έχεις δει ήδη πριν από καιρό, δεν σου κάνει τόση εντύπωση όσο κάνει σε κάποιον που το βλέπει πρώτη φορά.

Περάσαν κι άλλα χρόνια, η Ελλάδα εγκατέλειψε την δραχμή για το ευρώ, τα Continent μετονομάστηκαν σε Carrefour, κι εγώ έτυχε να ξαναπάω στην Γαλλία, αυτή τη φορά για να παραβρεθώ στον γάμο μιας ξαδέρφης μου. Ήταν το έτος 2002. Όταν πήγα να επισκεφθώ την γιαγιά μου, είχα μια μεγάλη περιέργεια να πάνω να δω εκείνο το super market που μου είχε κάνει τόσο μεγάλη εντύπωση είκοσι χρόνια νωρίτερα. Η μάνα μου πρέπει να παραξενεύτηκε πολύ όταν στα καλά του καθουμένου επέμενα να πάω “για ψώνια”.

Ήταν ακόμα εκεί, το ίδιο σύμπλεγμα καταστημάτων, τα ίδια κτίρια, ο ίδιος αριθμός ταμείων. Η όψη του στα μάτια μου όμως δεν ήταν πια η ίδια, και δεν εννοώ μόνο την αλλαγή του ονόματος: Οι τοίχοι δεν μπορούσαν να κρύψουν τα σημάδια του χρόνου που είχε περάσει, και για κάποιο παράξενο λόγο το εσωτερικό δεν φαινόταν τόσο μεγάλο πια. Μου φαινόταν το ίδιο εντυπωσιακό όσο και... το Carrefour της λεωφόρου Καβάλας στο οποίο έτυχε να ψωνίσω μερικές φορές. Ήταν απλά άλλο ένα super market σαν όλα τα άλλα.

Ήταν ακριβώς όπως όταν μια μέρα άρχισα να δουλεύω σε μεγάλη οθόνη 20 ιντσών: Στην αρχή μου φαινόταν σαν να δούλευα σε αίθουσα κινηματογράφου και κάθε ματιά στην οθόνη ήταν ένα μικρό θαύμα. Μετά από καιρό όμως αυτή η εικοσάρα οθόνη ήταν το συνηθισμένο, το φυσιολογικό. Κι αν έπρεπε για κάποιο λόγο να γυρίσω στην παλιά μου οθόνη που ήταν μόνο 14 ίντσες θα έλεγα “Μα πως δούλευα τόσο καιρό με τόσο μικρή οθόνη; Πως την πάλευα;”

Στεκόμουν ακόμα έξω από το Carrefour του Wasquehal και σκεφτόμουν όλα αυτά τα χρόνια που είχαν περάσει. Πόσο μεγάλο άλμα είχε κάνει η Ελλάδα στο διάστημα αυτό, όταν η Γαλλία αναπτυσσόταν με τον “φυσιολογικό” ρυθμό. Και το σημαντικότερο: Πως δεν είχα καταλάβει ποτέ, δεν είχα καν υποψιαστεί το μέγεθος της αλλαγής. Με έναν τραγικό τρόπο επαλήθευα στον εαυτό μου τον νόμο της σχετικότητας: Η κίνηση (και η αλλαγή) είναι εμφανής μόνο στον στατικό παρατηρητή, όχι στον επιβάτη του οχήματος που κινείται.

Από τότε είμαι σίγουρος σε ποια Ελλάδα θέλω να ζήσω. Δεν χωράει καμία αμφιβολία στο μυαλό μου. Η σύγκριση είναι τόσο μοιραία όσο το να διαλέξω ανάμεσα στην παλιά και την καινούρια μου οθόνη. Σε μερικές ημέρες οι Έλληνες θα κληθούν (ουσιαστικά) να διαλέξουν κι εκείνοι σε ποια Ελλάδα θέλουν να ζουν. Εύχομαι από τα βάθη της ψυχής μου να συμφωνήσουν μαζί μου, και να ψηφίσουν κάποιους που να μας κρατήσουν επάξια, πάση θυσία στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Γιατί πολύ φοβάμαι πως αν δεν συμβεί αυτό, θα αναγκαστούμε, η οικογένειά μου κι εγώ, να γίνουμε πρόσφυγες, σαν τον φουκαρά τον σοβιετικό μουσικό.